Döviz Kuru ve Sektörel Enflasyon İlişkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Analiz


Özet Görüntüleme: 180 / PDF İndirme: 181

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7497218

Anahtar Kelimeler:

Döviz Kuru, Enflasyon, Sektörel Enflasyon, Granger Nedensellik

Özet

Enflasyon ve döviz kuru arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik literatürde birçok çalışma yer almaktadır. Söz konusu bu ilişkinin yönü ve değişkenlerin anlamlılığı çeşitli ekonometrik yöntemler aracılığı ile incelenmiştir. Ancak literatürde sektörel enflasyon ve döviz kuru arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmaların az sayıda olduğu görülmektedir. Bu çalışmada, döviz kurunun sektörel enflasyon üzerindeki etkisi Türkiye örneği için araştırılmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın temel amacı, Türkiye’de döviz kurunun sektörel enflasyon üzerindeki etkisini teorik yaklaşımlar çerçevesinde ampirik bulgulara dayalı olarak ortaya koymaktır. Bu doğrultuda 2017-2020 yılları arasında yer alan nominal döviz kuru, enflasyon, yurt içi üretim endeksi, tarımsal girdi fiyat endeksi ve hizmet üretici fiyat endeksi aylık verileri Granger nedensellik yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucuna göre, döviz kurundan enflasyona doğru bir nedensellik ilişkisinin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan analiz sonuçlarına sektörel düzeyde bakıldığında, döviz kurundaki değişimlerin sanayi sektörü, tarım sektörü ve hizmet sektörü üzerinde bir etkisinin olduğu sonucuna da ulaşılmıştır.

Referanslar

Abdurehman, A. A. ve Hacilar, S. (2016). The Relationship Between Exchange Rate and Inflation: an Empirical Study of Turkey. International Journal of Economics and FinancialIssues, 6(4), 1454-1459.https://www.econjournals.com/index.php/ijefi/article/view/2819/pdf (Erişim Tarihi: 12.12.2020).

Acar Balaylar, N. (2011). Reel Döviz Kuru İstihdam İlişkisi: Türkiye İmalat Sanayi Örneği. Sosyo Ekonomi Dergisi, 2, 137-160.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/197711 (Erişim Tarihi: 05.01.2021).

Achsani, N. A., Fauzi, A. J. F. A. ve Abdullah, P. (2010). The Relationship Between Inflation and Real Exchange Rate: Comparative Study Between Asean+ 3, The EU and North America. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 18, 1450-2275.http://achsani.blog.mb.ipb.ac.id/files/2010/11/ejefas_18_06.pdf (Erişim Tarihi: 10.01.2021).

Ali, Y. S. ve Güvenek, B. (2019). Komor Adaları’nda Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 6(48), 4540-4547.

http://www.jshsr.org/Makaleler/1457687079_16_6-48.ID1697.%20GUVENEK-%204540-4547.pdf(ErişimTarihi:14.02.2021).

Arslaner, F.,Karaman, D., Arslaner, N., ve Kal, S.H. (2014). The Relationship Between İnflation Targeting and Exchange Rate Pass-Through in Turkey with a Model Averaging Approach. Central Bank of the Republic of Turkey Working Paper, 14(16), 1.

Asteriou, D. and Hall, S. G. (2011), Applied Econometrics, New York: Palgrave Macmillan, Second Edition.

Aytekin, İ., ve Doyar, B. V. (2019). Türkiye’de Döviz Kuru Dalgalanmalarının Sanayi Üretimi ve Tüketici Güveni Üzerindeki Etkisi:(2008-2019), Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi’nde sunulan bildiri, 913-923. Adıyaman, Türkiye.

Ayvaz, Ö. (2006). Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2), 1-14.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/287553 (Erişim Tarihi: 20.03.2021).

Bozdağlıoğlu, E. Y. ve Yılmaz, M. (2017). Türkiye’de Enflasyon ve Döviz Kuru İlişkisi: 1994-2014 Yılları Arası Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 2(3), 1-20.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/345356 (Erişim Tarihi: 25.03.2021).

Çelikel Danışoğlu, A. (2007), Para Krizleri: Türkiye’de Yaşanmış Krizlerin Değerlendirilmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 1-11.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/100783 (Erişim Tarihi: 04.04.2021).

Doğan, Z., Arslan, S. ve Berkman, A. (2015). Türkiye'de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişimi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 29-41.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/185141 (Erişim Tarihi: 10.04.2021).

Duman, Y. K., ve Sağdıç, A. (2019). Türkiye’de Döviz Kuru ve Enflasyon İlişkisi: Ekonometrik Bir Analiz (2003: 1–2017: 3). Sakarya İktisat Dergisi, 8(1), 1-16.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/671167 (Erişim Tarihi: 06.06.2021).

Dornbusch, R. (1985). Inflation, Exchange Rates and Stabilization (No. w1739). National Bureau of Economic Research. 165, 1-28.https://ies.princeton.edu/pdf/E165.pdf (Erişim Tarihi: 29.05.2021).

Ebiringa, O. T. ve Anyaogu, N. B. (2014). Exchange Rate, Inflation and Interest Rates Relationships: An Autoregressive Distributed Lag Analysis. Journal of Economics and Development Studies, 2(2), 263-279.http://jedsnet.com/journals/jeds/Vol_2_No_2_June_2014/15.pdf (Erişim Tarihi: 18.06.2021).

Edwards, S. (2006). The Relatıonshıp Between Exchange Rates and Inflatıon Targetıng Revısıted. Working Paper 12163, Natıonal Bureau of Economıc Research, Cambridge.

https://www.nber.org/system/files/working_papers/w12163/w12163.pdf (Erişim Tarihi: 17.06.2021).

Fetai, B., Koku, P. S., Caushi, A. ve Fetai, A. (2016). The Relationship Between Exchange Rate and Inflation: The Case of Western Balkans Countries. Journal of Business, Economics and Finance, 5(4), 360-364.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/378936 (Erişim Tarihi: 30.06.2021).

Gujarati, D.N. (2004). Basic Econometrics, (Fourt Edition). Boston: Mc Graw Hill.http://zalamsyah.staff.unja.ac.id/wp-content/uploads/sites/286/2019/11/7-Basic-Econometrics-4th-Ed.-Gujarati.pdf (Erişim Tarihi: 21.07.2021).

Gül, E., ve Ekinci, A. (2006). Türkiye’de Enflasyon ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1984-2003. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 91-106.

Karakaş, G. ve Erdal, G. (2017). Döviz Kuru Oynaklığının Türkiye’nin Tarımsal Dış Ticaretine Etkisi.Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(6), 668-675.

http://earsiv.hitit.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11491/3519/karakasgungorrr.pdf?sequence=1&isAllowed=y (Erişim Tarihi: 16.05.2021).

Kataranova, M. (2010). The Relationship Between The Exchange Rate and Inflation in Russia. Problems of Economic Transition, 53(3), 45-68.

https://www.researchgate.net/publication/345469122_Relationship_between_Exchange_Rate_and_Inflation_in_Russia(Erişim Tarihi: 11.03.2021).

Kristinek, J. J. ve Anderson, D. P. (2002). Exchange Rates and Agriculture: A Literature Review, Agricultural and Food Policy Center Working Paper 02-2, 1-38.https://www.afpc.tamu.edu/research/publications/373/wp-2002-02.pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2021).

Monfared, S. S., ve Akın, F. (2017). The Relationship Between Exchage Rates and Inflation: The Case of Iran. European Journal of Sustainable Development, 6(4), 329-340.https://ecsdev.org/ojs/index.php/ejsd/article/view/574/571 (Erişim Tarihi: 03.06.2021).

Öner, H. (2018). Döviz Kuru ve Enflasyon Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Uygulaması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 343-358.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/513899 (Erişim Tarihi: 24.05.2021).

Pekmezci, A., ve Bozkurt, K. (2016). Döviz Kuru ve Ekonomik Büyüme: Türk Turizm Sektörü İçin Bir Analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(24),97-108.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/280560 ( Erişim Tarihi: 15.07.2021).

Sever, E. (2012). Döviz Kuru Dalgalanmalarının Tarımsal Dış Ticarette Etkisi: Türkiye Örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 4(7), 17-35.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/180474 (Erişim Tarihi: 30.03.2021).

Syzdykova, A. (2016). Döviz Kuru ve Enflasyon Arasındaki İlişki: BRİC Ülkeleri Örneği. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(6), 1-14.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/492872 (Erişim Tarihi: 14.01.2021).

Türk, E. (2016). Döviz Kuru Enflasyon İlişkisi “Türkiye Örneği”. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 81-102.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1359125 (Erişim Tarihi: 23.02.2021).

Yıldız, A. (2014). Döviz Kuru ile Sektörel Hisse Senedi Endeksleri Arasındaki İlişki. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 51(593), 77-91.

TCMB, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi,https://evds2.tcmb.gov.tr, (Erişim Tarihi: 12.03.2021)

TÜİK, İstatistikler, https://www.tuik.gov.tr, (Erişim Tarihi: 05.03.2021)

İndir

Yayınlanmış

2022-12-25

Nasıl Atıf Yapılır

ÜNSAL, Y., KAPLAN, Y., & GÜNSOY, G. (2022). Döviz Kuru ve Sektörel Enflasyon İlişkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Analiz. Journal of Academic Opinion, 1(1), 15–23. https://doi.org/10.5281/zenodo.7497218

Sayı

Bölüm

Makaleler