Probit Model ile Finansal Kriz Öncü Göstergelerinin Tahmini: Türkiye Üzerine bir Değerlendirme
Özet Görüntüleme: 163
/ 
PDF İndirme: 139
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7497557Anahtar Kelimeler:
Finansal Krizler, Kriz Öncü Göstergeleri, Probit ModelÖzet
Finansal krizlerin sayısının ve şiddetinin artması, krizleri önceden tahmin etme ihtiyacını doğurmuş; buna bağlı olarak konuya olan ilgiyi de artırmıştır. Elbette finansal krizleri öngörebilmek oldukça yoğun çaba gerektiren bir süreçtir. Ancak, geçmişte yaşanan finansal krizler iki şeyi göstermiştir: birincisi, ekonomik tahmin göstergelerini iyileştirmek, ikincisi ekonomik krizler için iyi çalışan erken uyarı sistemleri geliştirebilmek. Bu bağlamda kriz öncü göstergeleri, ekonomide doğabilecek büyük yıkımları önlemek ve politika yapıcıların daha etkin kararlar almasına ve daha büyük kayıpların önüne geçilmesine yardımcı olması adına son derece yararlı bir araçtır. Bu gereksinim kapsamında oluşturulan çalışmanın amacı, Türkiye’nin 1992:01-2019:12 dönemi için probit model yöntemi ile kriz öncü göstergelerinin belirlenmesidir. Oluşturulan nihai modele göre; cari işlemler dengesi, gecelik borçlanma faiz oranı, Merkez Bankası rezervleri, bileşik öncü göstergeler, dış ticaret dengesi, hisse senetleri fiyat endeksi, enflasyon oranı değişkenleri ile bağımlı değişken arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.
Referanslar
Altıntaş, H.,&Öz, B. (2007). Para Krizlerinin Sinyal Yaklaşımı İle Öngörülebilirliği: Türkiye Uygulaması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7(2): 19-77.
Claessens, S.,& Köse, A. (2013). Financial Crises: Explanations, Types, andImplications, SSRN Electronic Journal. https://www.researchgate.net/publication/256045890.
Claessens, S.,Laeven, L., Valencıa, F., & Köse, A. (2014). Financial CrisesCauses, Consequences, andPolicyResponses. International MonetaryFund. Cataloging-in-Publication Data Joint Bank-Fund Library.
Corsetti, G.,Pesenti, P., &Roubini, N. (1998). "WhatCausedtheAsianCurrencyand Financial Crisis? Part I:MacroeconomicReview", NBER WorkingPaper No. 6833, http://www.nber.org/papers.
Delice, G. (2003). Finansal Krizler: Teorik ve Tarihsel Bir Perspektif. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20: 57-81.
Eichengreen, B.,Rose, A. K., &Wyplozs, C. (1996).Exhange Market Mayhem: TheAntecedentsandAftermath of SpeculativeAttacks. EconomicPolicy 10(21): 249-312.
EsquivelG.,&Larrain, F. (1998). ExplainingCurrencyCrises. Harvard Institute of Development DiscussionPapers.
Flood, R. P.,&Garber, P. M. (1984). Collapsing Exchange Rate Regimes: SomeLinearExamples, Journal of International Economics, 17: 1-13.
Frankel, J. A.,&Rose, A. K. (1996). CurrencyCrashes in EmergingMarkets: EmpiricalIndicators. NBER WorkingPaper. Cambridge, Massachusetts: NationalBureau of EconomicResearch. 5437: 1-29.
Gerni, C., Emsen, Ö. S., & Değer, M. K. (2005). Erken Uyarı Sistemleri Yoluyla Türkiye’deki Ekonomik Krizlerin Analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Ekonometri ve İstatistik Dergisi. 2: 39-62.
Gujarati, D. (2016) Örneklerle Ekonometri. Çev: N. Bolatoğlu. Ankara: BB101 Yayınları.
Işık, S., Duman, K., & Korkmaz, A. (2004). Türkiye Ekonomisinde Finansal Krizler: Bir Faktör Analizi Uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1): 45-69.
Kaminsky, G.,&Reinhart, M.C. (1996). TheTwinCrises: TheCauses of BankingandBalance-of-PaymentsProblems. International Finance DiscussionPapers. 544.
Kaminsky, G.,Lizondo, S., &Reinhart, M.C. (1997).LeadingIndicators of CurrencyCrises. IMF WorkingPaper. 97(79).
Kaminsky, G.,Lizondo, S., &Reinhart, M.C. (1998). LeadingIndicators of CurrencyCrises. IMF StaffPaper, 45(1).
Kansu, A. (2006). Döviz Kuru Sistemleri ve Döviz Krizleri: Türkiye 1994 ve 2001 Krizleri. İstanbul: Güncel Yayıncılık.
Karabulut, G. (2002). Gelişmekte Olan Ülkelerde Finansal Krizlerin Nedenleri, İstanbul: Der Yayınları.
Kesbiç, C. Y., Dündar, Ö., & Devrim, A. (2016). KLR “Mutlak Sinyal” Yaklaşımına Göre Türkiye Ekonomisine İlişkin Kriz Öngörüsü. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. 53(617): 23-53.
Krkoska, L. (2000). AssensingMacroeconomicVulnerability in Central Europe.Eurpean Bank forReconstructionand Development. WorkingPaper.
Krugman, P. (2000). Crises: Thenextgeneration?. https://www.researchgate.net/publication/292492318_Crises_The_next_generation.
Mishkin, F. S. (2001). Financial PoliciesandPrevention of Financial Crises in Emerging Market Countries. NBER WorkingPaper Series, 8087(3).
Pukeliene, V.,&Deksnyte, I. (2010). CurrencyCrises: ModelsandTheirPossibility in Lithuania. EkonomikaIrVadyba. 15: 206-211.
Sevim, C. (2012). Öncü Göstergeler Yaklaşımına Göre Finansal Krizler ve Türkiye Örneği. Ankara: BDDK Kitapları.
Tay, A. (2007). Erken Uyarı Sistemleri ile Finansal Krizlerin Analizi: Türkiye ve Geçiş Ekonomileri Örneği. İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı.
Ural, M.,& Acar Balaylar, N. (2007). Bankacılık Sektöründe Yüksek Risk Alımı ve Baskı İndeksleri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. 44(509): 47-57.
Uygur, E. (2001). Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizleri, Türkiye Ekonomi Kurumu, 2001(1): 1-40.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2021 Journal of Academic Opinion
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
